Drastyczne podwyżki tradycyjnego czynnika r134 i wysoka cena nowego czynnika 1234yf zaowocowały szybkim wzrostem nielegalnego importu tego pierwszego rodzaju czynnika i poszukiwaniem alternatywnych, tańszych rozwiązań, które zanadto nie nadszarpną kieszeni statystycznego użytkownika starszego modelu auta z klimatyzacją. Jedną z popularnych alternatyw okazało się nabijanie klimatyzacji propan-butanem, czyli gazem LPG.

Oczywiście proceder nabijania klimatyzacji LPG jest nielegalny, niebezpieczny i szkodliwy dla samochodowych podzespołów, ale dla osób poszukujących oszczędności wydaje się opcją wartą wzięcia pod uwagę i niestety coraz częściej stosowaną. Najwięcej przypadków nabijania klimatyzacji propan-butanem notuje się na zachodzie kraju, gdzie auta wciąż masowo sprowadzane są z Niemiec i innych krajów Europy Zachodniej na handel. By zminimalizować koszt przygotowania takiego auta do sprzedaży, wielu handlarzy nie ma skrupułów i samochodową klimatyzację nabija właśnie LPG. Nieświadomi tego klienci, chcąc nie chcą, pakują się w poważne kłopoty.

Dlaczego klimatyzacji nie wolno nabijać LPG?

Choć z pozoru szalony, pomysł nabijania samochodowej klimatyzacji łatwopalnym gazem LPG ma jednak pewne uzasadnienie merytoryczne. Propan-butan rzeczywiście sprawdza się jako czynnik chłodzący. Samochodowa klimatyzacja napełniona gazem LPG spełnia swoją funkcję, przynajmniej przez jakiś czas.

LPG to mieszanina dwóch gazów o niskiej temperaturze wrzenia. Propan wrze przy temperaturze -42 stopni Celsjusza, a butan w temperaturze -0,5 stopnia Celsjusza. Mieszanka tych gazów, przynajmniej w teorii, wydaje się zatem spełniać wymogi stawiane tradycyjnym czynnikom chłodniczym. W praktyce stosowanie tego typu gazu jako czynnika chłodniczego jest jednak wysoce niebezpieczne (jest to gaz łatwopalny) i to zarówno dla użytkownika samochodu, jak i mechanika serwisującego auto czy dla samochodowych podzespołów.

Po pierwsze, nigdy nie ma pewności, czy nabiliśmy właściwą ilość gazu, bo nie ma żadnych tabel określających normy dla LPG. Oczywiście przez pewien czas klimatyzacja może działać poprawnie, ale przy większym obciążeniu może okazać się zupełnie niewydolna. Po drugie, sięgając po LPG, ryzykujemy szybkim uszkodzeniem głównych elementów systemu klimatyzacji auta, przede wszystkim uszkodzeniem kompresora. LPG nie ma właściwości smarujących, a stosowane przy typowych czynnikach chłodniczych oleje PAG i POE nie były testowane w połączeniu z propan-butem. W związku z tym nie gwarantują one optymalnego smarowania przy użyciu LPG jako czynnika chłodniczego. Po trzecie, mieszanka propan-butanu jest substancją łatwopalną, a układ samochodowej klimatyzacji nie został skonstruowany pod kątem bezpieczeństwa jej stosowania. LPG wykorzystuje się do napędzania silników spalinowych, a obsługujące ten gaz systemy wyposażone są w specjalne zabezpieczenia chroniące przed niekontrolowanym wyciekiem gazu, co zawsze grozi wybuchem. W przypadku klimatyzacji takich zabezpieczeń nie ma. Co więcej, nieszczelności w samochodowej klimatyzacji to dość powszechna usterka, a nawet niewielka ilość gazu LPG zgromadzonego w komorze silnika może zainicjować wybuch i pożar. To bardzo niebezpieczne, zwłaszcza w momencie stłuczki lub wypadku. Niebezpieczne może okazać się również dobijanie systemu nowym czynnikiem, zwłaszcza gdy wykonująca usługę osoba nie ma świadomości, że klimatyzacja została nabita LPG.

Mechanicy a systemy klimatyzacji z LPG

Procedura wymiany czynnika chłodniczego w układzie samochodowej klimatyzacji nabitej LPG, zwłaszcza w przypadku osób nieświadomych tego, z jakim rodzajem substancji chłodniczej mają do czynienia, jest zawsze niebezpieczna. Gaz w dużym stężeniu może spowodować wybuch. Poza tym proces odzyskiwania czynnika z klimatyzacji nabitej LPG zakończy się zanieczyszczeniem całej butli z drogim, oryginalnym czynnikiem chłodniczym (zanieczyszczoną butlę trzeba utylizować). By zabezpieczyć się przed tego typu sytuacjami, mechanicy powinni stosować specjalne identyfikatory czynnika chłodniczego. Identyfikator podłączany jest do stacji klimatyzacji i informuje o tym, jaki rodzaj czynnika znajduje się w układzie klimatyzacyjnym auta. Gdy urządzenie nie jest w stanie wykryć, jaki rodzaj czynnika znajduje się w klimatyzacji (identyfikator wykrywa tylko czynnik r134 i 1234yf), prawdopodobnie została ona nabita potencjalnie niebezpiecznym LPG.

Decydują się na wymianę gazu w aucie nabitym LPG lub inną nieznaną substancją, mechanik bierze na siebie odpowiedzialność utylizacji takiego gazu. Wiąże się to z koniecznością wypełnienia specjalnych dokumentów i dostarczenia gazu do jednostki specjalizującej się w utylizacji substancji o nieznanym/nieustalonym składzie. Pominięcie tej dość uciążliwej procedury jest działaniem nielegalnym i mechanicy realizujący tego typu usługę, powinni mieć tego pełną świadomość. 

Jak wyczyścić samochodową klimatyzację z LPG?

Istnieją dwie legalne metody na oczyszczenie układu klimatyzacyjnego auta nabitego gazem propan-butan. Pierwsza z nich zakłada użycie specjalnego kompresora, który przetoczy gaz z układu klimatyzacji do specjalnie przeznaczonej do tego celu jednorazowej butli, którą po wykonanej pracy należy poddać utylizacji. Druga wykorzystuje zjawisko sublimacji suchego lodu. W tej metodzie jednorazową, pustą butlę podłącza się bezpośrednio do układu samochodowej klimatyzacji. Następnie umieszcza się ją w opakowaniu termicznym i zasypuje suchym lodem. Niska temperatura wymusza skroplenie i przepływ gazu do butli, którą po zakończonej procedurze również należy poddać utylizacji.

Wzrost cen usług serwisowych będący pochodną drastycznej podwyżki cen na czynniki chłodnicze nie powinien stanowić przesłanki to sięgania po alternatywne substancje chłodnicze, takie jak LPG. Osoby decydujące się na taki krok, powinny mieć pełną świadomość zagrożeń, jakie się z tym wiążą i możliwej odpowiedzialności karnej, gdy niekontrolowany wyciek gazu doprowadzi do tragedii.

Zapraszamy na profesjonalny serwis klimatyzacji do Klaksona, my nie kombinujemy, wszystkie prace wykonujemy zgodnie z wszelkimi zasadami i normami, wykorzystując sprzęt i środki najwyższej jakości.