Nie każdy kierowca ma pełną świadomość skutków ubocznych wywoływanych przez niektóre leki, w tym te dostępne bez recepty. Tymczasem stosowanie wielu preparatów ma wpływ na naszą percepcję, na czas reakcji za kółkiem. Jazda samochodem pod wpływem niektórych leków jest nie tylko niebezpieczna, ale wręcz zakazana i może być potraktowana przez policję na równi z jazdą pod wpływem alkoholu lub narkotyków.
Część leków wywołuje podobne zaburzenia w zakresie percepcji jak alkohol. Są to przede wszystkim preparaty z grupy leków nasennych, przeciwdepresyjnych, przeciwbólowych, a co ciekawe, również przeciwalergicznych. Działanie tego typu leków jest bardzo różne, ale wiele z nich wpływ na szybkość naszych reakcji, na koordynację ruchową czy zdolność do szybkiego, analitycznego myślenia – przewidywania skutków naszych zachowań na drodze. Według prowadzonych badań nawet 20% wypadków drogowych jest powodowanych przez osoby, które wcześniej zażywały leki, które mogły obniżyć ich sprawność i szybkość reakcji.
Do najgroźniejszych, ogólnodostępnych leków, które mogą stać się przyczyną niezwykle groźnych w skutkach wypadków drogowych, są lekki nasenne. Senność jest niezwykle groźna, wiąże się bowiem nie tylko z ryzykiem zaśnięcia za kierownicą, ale także z wyraźnym opóźnieniem hamowania w sytuacji zagrożenia.
Według badań na kierowcach, przeprowadzonych w Australii, blisko połowa przyznawała się do przysypiania w czasie jazdy, z czego blisko jedna trzecia deklarowała przyjmowanie środków nasennych lub innych leków mogących powodować uczucie senności czy znużenia. W badaniach przeprowadzonych w Holandii na grupie blisko 1000 kierowców, którzy spowodowali wypadek drogowy, w 70% przypadków wykryto we krwi kierowców obecność benzodiazepin – związki stosowane w lekach uspokajających.
Co ciekawe, z wyraźnym opóźnieniem reakcji mamy do czynienia również w przypadku kierowców, którzy stosują powszechnie dostępne środki przeciwbólowe, zwłaszcza gdy dawka takiego leku jest większa od zalecanej. Skutkiem ubocznym stosowania tego typu preparatów mogą być lekkie zawroty głowy, zmniejszony refleks i lekko zaburzona percepcja.
Do zaburzeń percepcji, a także zmniejszenia refleksu może dojść także wówczas, gdy dojdzie do przedawkowania kofeiny, napojów i preparatów zawierających guaranę czy taurynę. Co prawda w pierwszym momencie odczuwamy efekt pobudzenia, ale w krótkim czasie wszystko wraca do normy i efekt zmęczenia zostaje dodatkowo spotęgowany. Jeśli chcesz kierować pojazdem, przed jazdą niewskazane jest również sięganie po ogólnodostępne preparaty i suplementy ziołowe zawierające wyciąg z kozłka lekarskiego, chmielu czy melisy.
Gdy stosujesz jakieś leki, zwłaszcza gdy są to silne leki przeciwbólowe, antyalergiczne, uspokajające czy antydepresyjne, koniecznie przeczytaj dołączoną do nich ulotkę. Gdy lek może powodować osłabienie percepcji, znajdziesz w ulotce informację zabraniającą prowadzenia pojazdów i obsługi urządzeń mechanicznych w ruchu, w czasie przyjmowania leku.
Warto pamiętać, że jazda pod wpływem tego typu leków jest takim samym wykroczeniem, jak jazda pod wpływem alkoholu czy substancji odurzających. W razie spowodowania wypadku policja ma możliwość sprawdzenia, pod jakich substancji wpływem się znajdujesz. Jeśli będą to substancje zakazane, nie tylko stracisz prawo jazdy, ale możesz dodatkowo odpowiadać karnie za spowodowanie wypadku, zwłaszcza gdy ktoś w nim ucierpiał. Kary za prowadzenie pojazdu pod wpływem działania substancji odurzających – niektóre leki zawierają w swoim składzie tego typu substancje, są niezwykle dotkliwe. Gdy kierowca zostanie zatrzymany przez policję i ta stwierdzi u niego stan odurzenia (można to sprawdzić przez badanie krwi lub moczu kierowcy), grozi mu do 3 lat więzienia i utrata prawa jazdy na co najmniej 3 lata. Gdy w takim stanie spowoduje wypadek, grozi mu aż 12 lat więzienia.
Zanim sięgniesz po nowy lek, upewnij się, jakie jest jego działanie i czy przyjmując go, możesz prowadzić samochód. Wystarczy zapytać lekarza, który taki lek przepisuje lub w przypadku zakupu leków dostępnych bez recepty, zapytać farmaceutę. Ostatecznie pozostaje przeczytanie ulotki, na której znajdziesz informacje o ewentualnych przeciwwskazaniach do prowadzenia pojazdów mechanicznych po zastosowaniu danego leku. Poza tym, jeśli czujesz, że po przyjęciu jakiegoś leku Twoja percepcja jest lekko zaburzona, nie ryzykuj i nie wsiadaj za kółko.
Niektóre z negatywnych skutków stosowania leków przeciwbólowych, antydepresyjnych, nasennych i antyalergicznych:
- zmęczenie i senność
- zawroty głowy
- nadmierne uspokojenie i wyciszenie
- zaburzona koordynacja ruchowa
- pogorszone widzenie
- pogorszone słyszenie
- spadek refleksu
- mniejsze napięcie mięśni
- zaburzona równowaga
Preparaty, z którymi należy uważać, jeśli chcesz prowadzić samochód.
Leki stosowane w leczeniu przeziębienia, grypy i kataru:
- Acatar Acti-Tabs
- Acatar Zatoki
- Actifed
- Actitrin
- Cirrus
- Disophrol
- Febrisan
- Fervex
- Gripex
- Gripex MAX
- Gripex NOC
- Ibuprom Zatoki
- Modafen
- Tabcin trend
- Theraflu Extra GRIP
Leki przeciwkaszlowe:
- Butamirat
- Thiocodin i inne leki złożone zawierające kodeinę
Leki przeciwbólowe:
- Antidol
- APAP NOC
- Ascodan
- Nurofen PLUS
- Solpadeine
Leki przeciwalergiczne:
- Cetyryzyna (Alerzina, Allertec, Zyrtec, Zyx 7)
- Loratadyna (Aleric, Loratan)
Leki stosowane w chorobie lokomocyjnej:
- Aviomarin
Leki przeciwbiegunkowe:
- Loperamid (Imodium, Laremid, Stoperan)