Systematyczne kontrolowanie poziomu oleju silnikowego, płynu hamulcowego i chłodniczego, wymiana oleju w skrzyni biegów i płynu w układzie wspomagania kierownicy, a także uzupełniane płynu do spryskiwaczy to jedne z podstawowych obowiązków każdego kierowcy. Kontrolując poziom i jakość płynów eksploatacyjnych w swoim aucie, dbasz o sprawność wielu jego układów. Poniżej znajdziesz informacje, jak często sprawdzać stan poszczególnych płynów i kiedy należy je wymieniać.

Olej silnikowy

To on odpowiada za smarowanie wnętrza silnika i jest najlepszym gwarantem sprawności jego działania. Bez względu na rodzaj używanego przez Ciebie oleju silnikowego, należy go wymieniać zgodnie ze wskazaniami producenta, najlepiej przynajmniej raz w roku lub po przejechaniu autem około 20tys. km. Oczywiście na rynku znaleźć można również specjalistyczne oleje, które można wymieniać rzadziej, co 30tys. km lub nawet co dwa lata, ale większość popularnych marek olejów silnikowych, również syntetycznych, należy wymieniać przynajmniej raz na rok. W przypadku samochodów z instalacją LPG czas pomiędzy wymianami oleju silnikowego powinno się nieco skrócić (o około 3 miesiące) – z uwagi na większe obciążenie silnika.

Wybieramy ten rodzaj oleju, który zalecany jest przez producenta. W większości nowych modeli aut zaleca się stosowanie olejów syntetycznych. W przypadku starszych jednostek napędowych dopuszczalne, a nawet zalecane jest, stosowanie olejów półsyntetycznych lub mineralnych – zwłaszcza w starszych jednostkach, przy możliwych nieszczelnościach.

Poziom oleju silnikowego należy sprawdzać przynajmniej raz w miesiącu i przed każdą dłuższą podróżą. Służy do tego specjalna miarka (bagnet) z oznaczeniem poziomu minimum i maksimum. Poziom oleju nie powinien przekraczać obu tych wartości. Jeśli oleju jest zbyt mało, należy go uzupełnić. Dolewamy do silnika ten sam olej, jakim wcześniej silnik został zalany. Nie należy mieszać olejów syntetycznych z mineralnymi. Systematyczne kontrolowanie poziomu oleju uchroni nas przed ryzykiem zatarcia silnika i związanej z tym niezwykle kosztownej naprawy auta.

Olej w skrzyni biegów

W samochodach z manualną skrzynią biegów olej wymienia się średnio co około 30-60tys. kilometrów. W przypadku samochodów z automatyczną skrzynią biegów olej należy wymieniać zgodnie z zaleceniami producenta konkretnego auta. Warto pamiętać, że w niektórych modelach aut tego oleju w ogóle się nie wymienia, a jedynie co pewien czasu uzupełnia się jego poziom. Najlepiej robić to w autoryzowanym serwisie motoryzacyjnym.

Płyn hamulcowy

Ten płyn eksploatacyjny powinien być wymieniany raz na 2-3lata. Należy pamiętać, że płyn hamulcowy ma właściwości higroskopijne, czyli chłonie wilgoć. Zbyt duży poziom wody w płynie hamulcowym przekłada się na szybsze zużycie poszczególnych elementów układu hamulcowego (cylinderków, przewodów hamulcowych, odpowietrzników czy zacisków) oraz na pogorszenie jego właściwości – mniejsza skuteczność hamowania. Jeśli zauważysz, że kolor płynu hamulcowego zmienia się z brązowo-żółtego na szary, najwyższy czas na jego wymianę.

Poziom płynu hamulcowego zmniejsza się wraz ze ścieraniem się klocków hamulcowych (wysuwają się tłoczki w zaciskach hamulcowych) i gdy zauważysz, że jego poziom zbliża się do minimum, prawdopodobnie nadszedł czas na wymianę klocków. Gdy poziom płynu hamulcowego nagle spadnie poniżej minimum, może oznaczać to uszkodzenie przewodów hamulcowych. W takiej sytuacji nie należy podejmować próby jazdy autem, zwłaszcza gdy na desce rozdzielczej pojawi się ostrzegawczy komunikat w postaci czerwonego wykrzyknika.

Nie zaleca się dolewania płynu hamulcowego. Lepszym wyborem jest wymiana całego płynu. Dzięki temu mamy pewność, że korzystamy z płynu o jednakowej temperaturze wrzenia. To najlepsza gwarancja wysokiej sprawność działania hamulców. Współczesne auta najczęściej bazują na płynach DOT4 i DOT5. Rzadziej stosowane są już dziś płyny DOT3 i R3.

Płyn chłodniczy

Każdy producent sugeruje określoną częstotliwość wymiany płynu chłodniczego w samochodzie. Najczęściej jest to okres 2-3 lat. Po tym czasie właściwości chłodzące i smarujące takiego płynu zmniejszają się (chłodzenie silnika i smarowanie elementów układu chłodzenia, przede wszystkim pompy wody) i należy go wymienić na nowy. W zależności od modelu auta, pojemność układu chłodzenia jest różna i może wahać się od 4l do 10l lub więcej.

Przynajmniej raz w miesiącu warto zerknąć na stan płynu chłodniczego i jeśli jego poziom jest niski, uzupełnić go tym samym płynem, wodą destylowaną lub specjalnym koncentratem o wyższej odporności na zamarzanie. Jeśli płyn straci swoje właściwości (będzie rozcieńczony zbyt dużą ilością wody), w czasie zimy może zamarznąć i rozsadzić chłodnicę. Dlatego przed zimą warto sprawdzić stan płynu glikometrem (tester płynu chłodniczego).

Płyn wspomagania kierownicy

Jeśli Twoje auto wyposażone jest w układ wspomagania kierownicy, musisz pamiętać o kontrolowaniu płynu – oleju, który go smaruje. Częstotliwość wymiany płynu wspomagania kierownicy zależy od konkretnego modelu auta i może być bardzo różna. Najlepiej przy przeglądzie skontrolować jakość płynu i jeśli stał się on mętny, pojawiły się w nim jakieś zanieczyszczenia, wymienić go na nowy. Przy dolewaniu płynu należy zachować ostrożność i nie mieszać ze sobą dwóch różnych płynów. Dolewany to, co zaleca producent.

Płyn do spryskiwaczy

Ten rodzaj płynu odpowiada za czystą szybę przednią i tylną w aucie, a w niektórych modelach samochodów, również za czyste reflektory. Na rynku spotyka się dwa rodzaje płynów do spryskiwaczy, letnie i zimowe. Te pierwsze są na ogół tańsze, mają przyjemny zapach i lepiej radzą sobie z usuwaniem z szyby rozgniecionych na jej powierzchni owadów. Płyny zimowe są odporne na zamarzanie (płyny mają różne temperatury zamarzania) i pomagają w szybkim usunięciu z szyby przymarzniętego do jej powierzchni lodu.

Częstotliwość uzupełniania płynu do spryskiwaczy zależy od tego, jak często używamy samochodowych wycieraczek oraz od pojemności zbiorniczka na płyn. Robimy to tak często, jak potrzebujemy. Warto jedynie pamiętać, by przed zimną zużyć cały płyn letni i zastąpić go płynem zimowym – by zamarzający płyn letni nie uszkodził spryskiwaczy.