Rosnące zainteresowanie tematyką ochrony środowiska skłoniło gremia odpowiedzialne za kształtowanie polityki UE do bliższego przyjrzenia się wpływowi układów samochodowej klimatyzacji na klimat. Oceniono, że tradycyjny czynnik chłodniczy R123a ma zbyt wysoki potencjał tworzenia efektu cieplarnianego, w związku z czym postanowiono zastąpić go czymś nowym. Tak powstał czynnik chłodniczy R1234yf – od 1 stycznia 2017 roku musi być stosowany we wszystkich nowych autach z klimatyzacją.

Współczynnik Global Warming Potential (GWP)

W związku z rosnącą liczbą samochodów wyposażonych w system klimatyzacji już w pierwszej dekadzie XXI wieku naukowcy zaczęli zastanawiać się nad potencjalnie niekorzystnym wpływem na środowisko stosowanego w tych systemach gazu – czynnika chłodniczego. Podstawowym parametrem oceny wpływu na środowisko stał się współczynnik GPW. Global Warming Potential porównuje ilość zatrzymanego ciepła przez próbkę określonego gazu z ilością ciepła zatrzymywanego przez porównywalną ilość dwutlenku węgla. W przypadku tradycyjnego czynnika R123a okazało się, że jego potencjał tworzenia efektu cieplarnianego jest wyższy od akceptowalnego (jego GWP wynosi 1430).

W związku ze stawianiem przed producentami samochodów coraz wyższych wymagań dotyczących jakości stosowanych czynników chłodniczych (UE nakazała stosowanie gazu o wartości współczynnika GWP niższej niż 150) rozpoczęły się prace nad stworzeniem zupełnie nowego gazu, który jednocześnie bez przeszkód mógłby być stosowany w już istniejących systemach klimatyzacji bez konieczności ich kosztownego przerabiania. Tak powstał czynnik R1234yf, obecnie jedyny zalecany gaz do nabijania samochodowej klimatyzacji.

Czym jest czynnik chłodniczy R1234yf?

To podobnie jak w przypadku innych czynników chłodniczych gaz charakteryzujący się zdolnością do szybkiej zmiany swojego stanu – przechodzenia ze stanu gazowego w płynny i odwrotnie. Dzięki temu sprawdza się w systemach klimatyzacji, gdzie proces przemiany wykorzystuje się do schładzania powietrza. W odróżnieniu od tradycyjnego czynnika R123a jego współczynnik GWP jest drastycznie niższy, bo wynosi zaledwie 4. Tymczasem dopuszczalna wartość tego parametru to zgodnie z obowiązującymi przepisami 150. Czynnik R1234yf błyskawicznie rozpada się w atmosferze, w związku z czym jego negatywny wpływ na środowisko naturalne jest minimalny, znacząco niższy niż w przypadku czynnika chłodniczego starego typu. 

Prócz środowiskowych zalet, stosowanie czynnika R1234yf wiąże się jednak z pewnym ryzykiem. Jest on gazem łatwopalnym, a jego stosowanie wymaga nieco wyższego ciśnienia i temperatury. Zgodnie z przyjętym konsensusem ryzyko zapłonu czynnika podczas kolizji drogowej uznane zostało jednak za nieistotne (zbyt małe), w związku z czym w 2008 roku został on zatwierdzony przez odpowiednie instytucje UE i dopuszczony do stosowania. Oczywiście w pierwszych latach trwał proces przystosowania do używania nowego gazu. Dotyczył on zarówno producentów samego czynnika (na początku było go zbyt mało), jak i producentów samochodów, właścicieli warsztatów i serwisów klimatyzacji. Nowy czynnik musiał zostać sprawdzony w terenie. Poza tym trzeba było stworzyć odpowiednie narzędzia i opracować nowe procedury, tak by zapewnić bezpieczeństwo jego stosowania. To wszystko trwało, przez co wymóg stosowania czynnika chłodniczego R1234yf przekładano z roku na rok. Ostatecznie, zgodnie z przyjętymi regulacjami prawnymi, jego stosowanie jest obowiązkowe we wszystkich nowych samochodach z układem klimatyzacji wprowadzanymi na rynek europejski od 1 stycznia 2017 roku.

Stosowanie czynnika R1234yf – o czym trzeba pamiętać?

Przyjęte regulacje odnoszą się do wszystkich nowych samochodów wprowadzanych do sprzedaży na terenie UE od 2017 roku. Co zatem z samochodami wyprodukowanymi wcześniej, dotychczas korzystającymi z klimatyzacji nabijanych tradycyjnym czynnikiem R123a? W praktyce nic nie stoi na przeszkodzie, by nowy czynnik stosować również w starszych autach. Konieczne jest jednak sprawdzenie, czy olej smarujący sprężarkę układu klimatyzacji jest kompatybilny z nowym czynnikiem. Jeśli nie ma zgodności, czynnika R1234yf zwyczajnie nie można zastosować. Oczywiście nie trzeba wymieniać sprawnej sprężarki na nową. Wystarczy wymiana oleju na zgodny z nowym czynnikiem chłodniczym – czynnik R1234yf ma nieco inną specyfikację techniczną, pracuje w wyższym ciśnieniu i temperaturze, przez co konieczne jest stosowanie nowej generacji olejów do sprężarek. W nowych sprężarkach układu klimatyzacji stosuje się olej PAG (olej o obustronnie zablokowanych łańcuchach chemicznych). Warto również pamiętać, że czynnik R1234yf jest substancją łatwopalną, przez co instalacja elektryczna systemu klimatyzacji musi mieć odpowiednie oznaczenie. Czynników starego i nowego typu nie można ze sobą mieszać!

Wprowadzenie obowiązku stosowania R1234yf nie obyło się bez kontrowersji. Przeciwnicy nowego czynnika podkreślają jego łatwopalność, związane z tym trudności w jego przechowywaniu, konieczność modyfikacji starych klimatyzacji czy w końcu cenę, która jest wyższa niż dotychczas stosowanego czynnika R123a. Z punktu widzenia polityki klimatycznej taka zmiana wydaje się jednak korzystna, a przez to pewnie nieodwracalna. Do nowego czynnika trzeba zatem się przyzwyczaić i zacząć go stosować.

Teraz w naszym warsztatcie samochodowym w Pruszkowie nabijesz klimatyzację czynnikiem R1234yf. Umów sie na serwis klimatyzacji.